مطالعه بالینی بر روی MRX34 در بیماران مبتلا به تومورهای پیشرفته سرطانی

یکی از مهم‌ترین عوامل تنظیم کننده‌ی بیان ژن miRNA هایی هستند که با عمل بر روی mRNA ها پس از رونویسی به طور همزمان بیان چند صد ژن را تعدیل کرده و در بسیاری از وقایع فیزیولوژیکی و پاتولوژیکی در جانوران نقش دارند. در سرطان اهمیت عملکرد miRNA ها به عنوان سرکوبگر یا پیش‌برنده‌ی تومورهای سرطانی مورد توجه قرار دارد ، بنابراین این مولکول‌های زیستی را می‌توان به عنوان اهداف درمانی تومور‌های سرطانی در نظر گرفت . اغلب miRNA ها نقش ضدتوموری دارند و در سلول‌های سرطانی با کاهش بیان مواجه می‌شوند. برای بازگرداندن عملکرد این مولکول، از توالی‌های بالغ miRNA ها استفاده می‌شود که طول، توالی و عملکرد مشابه با miRNA دارند.

 

مولکول miR-34a

miR-34a یکی از انواع میکروRNA ها هستند که مطالعات بسیاری همبستگی منفی میان بیان این miRNA در بافت‌های سرطانی و طول عمر بیماران را نشان می‌دهد. miR-34a در تنظیم و مهار بیان بیش از ۳۰ پروتئین پروتوانکوژن نقش دارد.مولکول‌های miR-34a در شرایط آزمایشگاهی منجر به کاهش تکثیر سلولی ، مهاجرت و تهاجم شده و در ترکیب با داروهای سرطانی ، اثرات هم‌افزایی دیده می‌شود. همچنین انتقال miR-34a موجب مهار متاستاز اولیه، کاهش اندازه ی تومورهای سرطانی و افزایش طول عمر در مدل‌های موشی زنوگرفت و ارتوتوپیک می‌شود.

نتیجه و روش درمان تومورهای سرطانی با داروی MRX34

داروی جدید MRX34 شامل فرم کاملی از miR-34a همراه با ترکیب لیپوزومی است . این دارو نخستین بار بر روی ۸۵ بیمار مبتلا به تومورهای سرطانی پیشرفته‌ی ” کبد، ملانوما، کلیه، معدی-روده ای و نورواندوکرین ” که بیش از ۱۸ سال سن داشتند و پیش از این هم درمان‌های دیگری دریافت کرده بودند آزمایش شد . تزریق دارو در مرحله نخست به صورت دو بار در هفته و در چرخه‌های درمانی 4 هفته‌ای MRX34 به همراه ۱۰ گرم دگزامتازول به صورت سه هفته تزریق و یک هفته استراحت انجام می‌شد.

در این مطالعه تحقیقاتی ۲۹٪ بیماران تنها یک چرخه‌ی تزریق دارو را دریافت کردند، ۳۰٪  از آنان دو مرحله تزریق و ۳۰٪ دیگر از بیماران سه چرخه و یا میزان بیشتری تزریق دارو دریافت کردند. این نوع درمان از نظر میزان عوارض جانبی، عملکرد مناسب و فارماکوکینتیک هم بررسی شد. به گونه که دارو پس از ۵ روز از طریق کلیه‌ها دفع می‌شد و بیشترین عوارض جانبی مشاهده شده تب، لرز و بدن درد بود که در حدود ۵۰ درصد بیماران دیده شد . درمان با داروی  MRX34 تنها در ۴ بیمار منجر به مرگ شد و تزریق آن برای ۱۶ نفر از بیماران موجب بهبود معنی‌دار بیماران سرطانی شد.

پروتوانکوژن ها

پروتوانکوژن ‌ها ،ژن‌هایی طبیعی هستند که عملکردهای بسیار مهمی نظیر کنترل پیشرفت چرخه سلولی، تکثیر سلولی ،ممانعت از مرگ برنامه ریزی شده‌ی سلولی (PCD)، القای فعالیت تلومراز و افزایش ذخیره خونی را عهده‌دار هستند. به عنوان مثال : ژن bcl2 یک پروتوانکوژن است که جلوگیری از مرگ بزنامه ریزی شده‌ی سلولی ، نقش فرآورده‌ی پروتئینی آن یعنی پروتئین ضدآپوپتوزی Bcl2 است. Bcl2 این کار را از طریق مهار عملکرد پروتئین‌های پیش آپوپتوزی نظیر Bid و Bad که باعث وقوع Apoptosis می‌شوند، انجام می‌دهد(از طریق اتصال به آن‌ها).

اگر Bcl2 نتواند نقش ضد آپوپتوزی خود را انجام دهد و یا آن را به طور ناقص انجام دهد، سلول‌ها دستخوش مرگ از نوع آپوپتوز می‌شوند. در صورتی هم که مثلا اگر جهش در ژن رمزگردان آن، بیش فعال شود، در نتیجه مانع مرگ برنامه ریزی شده‌ی سلولی شده و با ممانعت از مرگ آپوپتوتیک نیز (که در موارد بسیاری طبیعی و مورد نیاز بدن است) می‌تواند به تکثیر بی رویه و کنترل نشده سلولی منجر شود که به نفع سلول‌های توموری و سرطانی است . این اتفاق که در واقعیت رخ می‌دهد و منجر به نوعی سرطان به نام لنفوم سلول های-B می‌شود . نام پروتئین Bcl2 برگرفته از نام این بیماری است.

هر تغییری در پروتوانکوژن ها (ژن‌های پیش سرطان زا) که باعث اختلال در روند طبیعی فعالیت فرآورده‌های آن‌ها شود (مانند کاهش یا افزایش فعالیت) سبب تبدیل پروتوانکوژن به ژن سرطان‌زا یا انکوژنی می‌شود که فعالیت آن، باعث سوق دادن یک سلول طبیعی به سمت غیرطبیعی شدن و در واقع سرطانی شدن می گردد. همانطور که می‌دانید انکوژن یک پروتوانکوژن است که در حالت عادی در سلول موجود بوده اما یک جهش کسب عملکرد (Gain-of-function) در آن رخ داده است. 

 

📌کپی برداری از این نوشته با استفاده از عبارت زیر به عنوان مرجع بلامانع می باشد: “گردآوری شده توسط پروژه سرا اوج دانش؛ https://OjDanesh.com ”
همچنین برای برخورداری از خبرهای علمی روز، کانال تلگرامی ما عضو شوید.

---